O Castelo é de planta cadrada, cercado por unha muralla de planta irregular que se adapta ao terreo. Os muros son de cachotaría e sillaría de granito. O edificio central fórmano a torre, de planta cadrada, flanqueada por outras catro de menor tamaño, tamén cadradas, e comunicadas entre sí por unha muralla.

No centro, sitúase a torre mestra que ten planta cadrada, de 11 m de lado, e tres plantas. A primeira é cega; a segunda elévase uns cinco metros do chan e existen vestixios que permiten imaxinar unha ponte interior que comunicaría esta planta coa muralla, a través dunha porta con arco apuntado e escudo de armas dos Ulloa; na terceira planta hai unha ventá grande de arcos oxivais. Todas as torres están almenadas en beiril con ameas en punta ou triángulo.

Accédese ó patio interior por un portalón adintelado practicado na muralla. No interior consérvase un cabazo de catro aires colocado en parte sobre a cortina exterior. A cortina exterior, adaptada á configuración do terreo, ten unha espesura de 2 a 2,5 m. chegando na zona da porta aos cinco metros. Esta porta de acceso ten arco de volta perfecta co escudo de armas da familia Ulloa na clave. Á dereita da entrada atópase a capela de San Pedro construída a finais do século XII.

O Castelo de Pambre foi un mito dentro da loita irmandiña contra a nobreza da época, que logo engrosou López Ferreiro coa súa novela “O castelo de Pambre”. Localizado en Pambre (Palas de Rei, Lugo) foi a única fortaleza que resistiu á revolta irmandiña de 1467.

IGREXA DE VILAR DE DONAS (parroquía Vilar de Donas, municipio Palas de Rei)

A igrexa de Vilar de Donas é un dos exemplos máis importantes do románico galego no Camiño de Santiago. A igrexa, data de principios de século XIII, declarada Monumento histórico-artístico en 1931, formou parte dun mosteiro fundado a mediados do s.XII pertencente á Orde de Santiago.

Ten planta de cruz latina, con nave principal cuberta con armadura de madeira e cruceiro rectangular con bóveda de crucería, conta con tres ábsidas abovedadas. Frontispicio con bela portada de arco abucinado de medio punto, con catro arquivoltas sobre columnas con capiteles profusamente decorados e lehante friso, sobre o que descansan as estatuas de S. Miguel, S. Bartolomé e a Vires con Neno.

No seu interior, ademais das pinturas góticas da ábsida central, compre olla-lo baldaquín, gótico tamén, que se atopa no brazo esquerdo do cruceiro.
Destacan varios sepulcros dos cabaleiros da Orde de Santiago con armas de diversas familias, pertencendo unha das urnas sepulcrais ao cabaleiro Fernando Ares Noguerol. A urna sepulcral situase enriba de dous leóns que agochan un porco bravo na cabeceira.

Destacan sobre todo, os frescos que cobren, como un retablo, os muros da ábsida central; pinturas góticas de finais so s.XIV-comenzos do s.XV. Na parte baixa está Cristo Varón de Dores entre os reis Xoán II e María de Aragón e o seu fillo Henrique; o nivel central está ocupado por unha Anunciación, con María e o arcanxo San Gabriel, flanqueando a ventá que ilumina o altar. A parte superior corresponde á bóveda da ábsida, cun simbolismo que alude á bóveda celeste, e onde se presenta a Cristo como Xuíz, nunha mandorla sostida por anxos. Estas pinturas góticas realizáronse para o Ano Santo Compostelán de 1434, en tempos de Xoán II, monarca protector dos peregrinos, para os que estableceu un salvoconducto que lles aseguraba a súa protección rexia no Camiño de Santiago.

IGREXA DE VILAR DE DONAS HORARIO DE VISITAS:

En verán (do 1 de xullo ao 30 setembro); de mércores a domingo de 12:00 a 18:00 horas . Os luns e martes pechado.

Teléfono☎️: 982 380763.